KUNDAK

Ülkemizde, eskiden tüm bebekler doğumdan sonra aylarca geleneksel yöntemlerle kundaklanırdı. Bu geleneksel kundaklama yönteminin, kalça çıkığı riskini arttırdığının tespit edilmesi üzerine kundaklama yasaklandı. Günümüzde, uygun zamanda ve doğru şekilde kundaklamanın gaz, kolik sancıları ve bebek uyku alışkanlıkları için faydalı olduğu görüldü ve bebeklerin kundaklanması öneriliyor, hatta özel kundak bezleri ve örtüleri pazarlanıyor.

Annelerin Kundakla İlgili En Sık Soruları;

• Kundak yapalım mı? Yapmayalım mı?
• Kundaklamanın yararları ve zararları nelerdir?
• Kundak yaparken dikkat edilmesi gereken noktalar neler?
• Kundaklama ne zaman yapılmalı? Ne zaman bırakılmalı?
• Doğru kundaklama nasıl yapılır?

Kundak Yapalım mı? Yapmayalım mı?

Ülkemizde eskiden uygulanan, bacakların düz, sıkı sıkı sarıldığı geleneksel kundaklama yöntemi kalça çıkığı riskini arttırdığı için kesinlikle yapılmamalı. Ancak yarım kundak denen, kalça ve bacakları çok sıkmayıp, doğal pozisyonunda kalmasına izin veren, gövdenin üst kısmını daha sıkı saran kundakların bebek gelişminde yararlı olduğu görüldü ve gelişmiş pek çok ülkede doktor dernekleri tarafından öneriyor.

Her bebeğin kundaklanması da zorunlu değildir. Bazı bebekler kundaklanmakdan hoşlanmaz ve huzuruz olurlar. Bebeğinizi iyi gözlemleyin ve bebeğinizin tercihlerine saygılı olun.

Kundaklamanın Yararları ve Zararları Nelerdir?

Kundaklamanın yararları;

1. Anne karnı hissi uyandırır. Bebeğinizi doğumdan itibaren yarım kundak yöntemi ile kundaklayabilirsiniz, üst gövdenin sıkı sarılması bebekte anne karnı hissi uyandırır, bebek kendini güvende ve huzurlu hisseder.
2. Kaliteli ve daha uzun uyumayı sağlar. Yapılan çalışmalarda, kundaklanan bebeklerin daha çabuk uykuya geçtikleri, daha uzun ve rahat uyudukları görülmüştür. Kundakla kolların sarılması bebeklerde sık görülen moro refleksi denen sıçrama tarzındaki hareketleri azalttığı için sık uyanmayı da engellemekte ve uyku kalitesini artırmaktadır. Kundaklama rahat uyuyan bebekler için çok gerekli olmasa da özellikle gazlı, huzursuz, gelecekte uyku problemlerine aday bebeklerde çok işe yaramaktadır.
3. Ani Bebek Ölümü Sendromu (SIDS) riskini azaltır. Kesin olarak kanıtlanmamış olmakla birlikte bebeklerde kundaklama işlemi sırt üstünden yüz üstüne dönmeyi zorlaşırdığı için Ani Bebek Ölümü Sendromu (SIDS) riskini azalttığını gösteren yayınlar mevcut.
4. Bebeklerin huzurlu ve sakin olmasını sağlar.Bebekler kundaklama sırasında her ne kadar itiraz etseler, karşı koysalar da kundaklandıktan hemen sonra sakinleşirler.
5. Kundaklama sayesinde bebek daha uzun süre uyuyunca anne de dinlenebilir. Bu durum yorgunluk ve stresi azaltıp, süt üretiminin artırmasına yardımcı olabilir. Yani kundaklamanın anne sütüyle beslenmeyi kolaylaştırdığı söylenebilir.

Kundaklamanın zararları;

Uygun zamanda ve doğru şekilde uygulanan yarım kundaklamanın bir zararı yoktur.

1. Bacakların sıkı ve dümdüz bir şekilde sarıldığı geneneksel kundaklama yöntemi kalça eklemi çıkığı riskini artırır.
2. Bebeğin sıcaktan bunalma riski artabilir. Kundaklama uygun şekilde ve uygun malzeme ile yapılmalı.
3. Kendi başına karın üstü dönebilen bebeklerde, Ani Bebek Ölümü Sendromu (SIDS) riski artabilir. Bu yüzden, bebeklerin kendi başına dönmeye başladıkları 3.-4. aydan sonra kundaklama yapılmamalı.

Kundak Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Neler?

1. Kesinlikle kalça ve bacakları gevşek bırakan, sadece kolları saran yarım kundaklama yapın.
2. Kundak yaptığınız bebeğinizi mutlaka sırtüstü uyutun. Ani bebek ölümü sendromu riski, kundak yapıldığında yüzüstü yatırılan bebeklerde artmaktadır.
3. Bebeğin kollarını saran bölümü gevşek bırakmayın, hem kundaklama amacına uygun olmaz hem de gevşeyen kundak bezi bebeğinizin yüzünü kapatabilir ve bu durum bebeğin rahat nefes almasını engelleyebilir.
4. Aşırı sıkı kundaklama yapmayın, bebeğin vücut ısının arttırabilir.
5. Kundak yapacağınız bezin ya da bebek battaniyenin, mümkün olduğunca bebeği terletmeyen doğal malzemelerden yapılmış olmasına özen gösterin. Kundaklama için kalın, tüğlü battaniyeleri kullanmayın. Yarım kundaklama için üretilmiş hazır ürünler kullanılabilir.

Kundaklamaya Ne Zaman Başlanmalı? Ne Zaman Bırakılmalı?

Bebeğinizi doğumdan itibaren yarım kundak yöntemi ile kundaklamaya başlayabilirsiniz.

Sadece uyku zamanlarında kundak yapın. Kundak bebeğin hareketlerini kısıtladığından dolayı, kundaklama işini sadece uyku zamanları yapmak bebek için daha faydalı olur.

Bebeklerde kundağı bırakmanın en uygun zamanı, bebeğiniz dönmeye başladığı, yani bebek 3-4 aylık olduğu zamandır. Bebeğinizin buna hazır olup olmadığını anlayabilmeniz için önce bir kolunu açıkta bırakın. Eğer bebeğiniz bu şekilde sık uyanmıyor ve rahat bir şekilde uyumaya devam ediyorsa, kundağı tümden kaldırmanız, kundaksız yaşama sıkıntısız bir geçişi sağlar.

Doğru Kundaklama Nasıl Yapılır?

Bebeğinizi kundak yapmak için hazır kundakların kullanabileceğiniz gibi, pamuklu bir battaniye de kundaklama işi için uygundur.

Bebekleri kundaklamanın birçok yöntem var. Bunlardan en sık kullanan 2 yöntem:

1. Yöntem

1. Bebeği kundaklamak için önce battaniyenin ya da kundak bezinin üst ucunu üçgen şeklinde içe doğru katlayın.
2. Bebeğinizin boynu, kundak bezinin ucuna gelecek ve başı açıkta kalacak şekilde bebeğinizi kundağın üzerine yerleştirin.
3. Bir kolu gövdesine yapışık şekilde bezle sarılı tutarak kundak bezinin bir ucunu gövdesine sarıp sırt altına sıkıştırın.
4. Kundak bezinin alttaki ucunu da bebeğinizin bacak arasından geçirip bu kıvrımın altına sıkıştırın.
5. Son olarak bebeğin diğer kolunu açıkta kalan uç kısımla sarıp, gövdesine çaprazlayarak yine sırt altına sıkıştırın.

2. Yöntem

1. Üst tarafını yaklaşık 20 cm olarak kıvırın; bebeği üzerine omuzları üst kısma gelecek şekilde yatırın.
2. Bebeğin ellerinden birini katladığınız yerin altına koyun.
3. Bezin ucunu bebeğin vücudunu sararak ayakları altına sıkıştırın.
4. Diğer elini de katladığınız yerin altın koyun.
5. Öteki ucu da bebeğin vücudunu sararak sırtının arkasına sıkıştırın.
6. Açıkta kalan fazla kısımları bebeğin ayaklarının altına yerleştirin. Bebekler sıkı olarak kundaklanmayı sevseler de, kundağın çok sıkı olmadığından emin olun.

Kundaklama şekilleri için; uluslararası doğumsal kalça displazisi enstitüsünün anneler ve bebek bakıcıları için hazırladığı videolarını aşağıdaki linkten ulaşabilir ve izleyebilirsiniz.

Hip-Healthy-Swaddling

SAĞLIKLI VE MUTLU GÜNLER.

UZ. DR. DÜNDAR YAYKIRAN

ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI

https://www.instagram.com/uz.dr.dundaryaykiran/

Facebook.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN

YouTube.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN

Twitter.com/Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN