KRUP HASTALIĞI (LARİNGOTRAKEOBRONŞİT)
Krup Hastalığı Nedir?
- Krup en sık olarak 6 ay-3 yaş arası çocuklarda, ( 6 ay-12 yaş arasında, 6 yaşın üzerindeki çocuklarda da nadiren görülür) görülen,
- Sonbahar sonu, kış ve ilkbahar başlangıcında görülen,
- Bu dönemlerde çocuklar arasında salgınlar yapan,
- %95 virüslerin (en sık parainfluenza virüs), %5 bakterilerin yol açtığı,
- Baskın olarak ses tellerinin bulunduğu gırtlağı (larinks) ve nefes borusunu (trakea) ve daha az derecede akciğerlerin üst solunum yollarını (bronş tüpleri) etkileyen,
- Genellikle ciddi bir sorun yaratmayan, 3-7 gün içinde düzelen bir solunum yolu enfeksiyonudur.
- Çocuklarda önemli bir sorun oluşturmasa da oluşan boğuk ses ve öksürükten dolayı, anne babaları korkutmaktadır.
Krup Hastalığı Nasıl Bulaşır?
- Krup bulaşıcıdır, hasta çocukların hapşırılması ve öksürmesi ile virüsler havaya yayılır.
- Sağlıklı bir çocuğun havada dolaşan virüsleri soluması ile virüs bulaşır.
- Virüs ayrıca eller, kapılar, mobilyalar, oyuncaklar ve diğer nesneler üzerinde belli süre canlı kalabilir, sağlıklı bir çocuk, virüs bulaşmış nesnelere dokunarak veya ağzına aktararak hastalığı kapabilir.
- Virüs bulaştıktan sonra 2 ile 3 gün içinde hastalık gelişebilir.
Krup Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
- Tipik öksürük başalmadan önce 1-2 gün süren hafif ateş ve burun akıntısı gibi olabilir.
- Krup belirtileri çok ani başlangıçlıdır. Genellikle çocuk yatağa giderken herhangi bir sıkıntısı yoktur.
- Gece yarısı ani başlayan solunum sıkıntısı, havlar tarzda kaba bir öksürük ile uykudan uyanır.
- Soluk alma sırasında tipik bir ses duyulur, sesi boğuk, kabalaşmıştır.
- Gündüz iyi olan çocukta, solunum sıkıntısı birkaç gece boyunca görülebilir, giderek azalır.
- Küçük çocuklarda havayolları dar olduğundan solunum sıkıntısı belirtileri görülür. Aynı virüsü alan büyük çocukta ise sadece soğuk algınlığı belirtileri görülecektir.
- Öksürük o kadar tipiktir ki, genellikle ”köpek havlar tarzda” öksürüğü duyan çocuk doktoru tanıyı koyacaktır.
- Çoğu krup vakaları hafiftir, öksürük sesi endişe verici olsa da çocuğun genel durumu iyidir ve 3-5 gün içinde düzelir.
- Krup hastalığının %5’i bakteriyel kökenlidir, bu bakteriyel kökenli krupların bir kısmında; yüksek ateş, solunum sıkıntısı, kendi tüktüğünü yutamayacak düzeyde yutma zorluğu gibi ciddi belirtiler olabilir.
Krup Hastalığında Acil Hastaneye Başvurulması Gereken Durumlar
- 1 yaşından küçük bebeklerde, havlar tarzda öksürük, ses kısıklığı/seste kabalaşma olması
- Nefes almada zorluk
- Yutkunmada zorluk
- Sıkışık ve hırıltılı solunum
- Dirençli, yüksek ateş
- Ağız çevresi ve tırnaklarda morarma
- Göğüs duvarında çekilme
- Genel durumunda kötüleşme
Çocuğunuzda yukardaki belirtilerden biri varsa gece gündüz farketmeksizin, vakit kaybetmeden, derhal, nöbetçi uzman çocuk doktoru ve kbb doktoru bulunan tam teşekküllü bir hastanede çocuk acile başvurmanız gerekir.
Krup Hastalığında Tedavi
Krup hastalığında %95 etken viraldir ve antibiyotik gereksiz ve etkisizdir, doktorunuz gerekli görmedikçe antibiyotik talep etmeyin.
Çocuğu sakinleştirmek, temiz ve serin hava almasını sağlamak çok önemlidir. Soğuk havalarda pencereyi açıp 10-15 dakika nefes alması sağlanabilir. Sıcak havalarda ise buzdolabının karşısında nefes almak çocuğu rahatlatabilir.
Ancak çocukta nefes almada zorluk, huzursuzluk, bilinç bulanıklığı, sıkışık ve hırıltılı solunum, göğüs duvarında çekilme, yüksek ateş ve deri ve tırnaklarda morarma gibi belirtiler varsa mümkün olan en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.
Hastanede muayene sonrası doktor, hastalığın şiddetini hafif, orta, ağır olarak belirleyecek ve hastalığın şiddetine göre tedaviyi planlayacaktır.
Tedavide uygulananlar;
- Soğuk buhar,
- Maske ile oksijen
- Nebulizatör ile ‘epinefrin’ (maske ile ‘epinefrin’ buharı)
- Nebulizatör ile ‘steroid’ (maske ile ‘steroid’ buharı)
- Intramuskuler ‘steroid’ (kas içine steroid iğne yapılması)
- Nadir de olsa çok ağır vakalarda ve acildeki tedavi ile düzelmeyen hastalarda, hastaneye hatta yoğun bakıma yatırılarak tedavi edilmesi gerekebilir.
bu tedavilerden hangilerinin uygulanıp uygulanmayacağına çocuğun durumuna göre, çocuk doktoru karar verecektir.
Korunma
- Krupun tekrarlama olasılığı yüksektir. Farklı virüslerle tekrar tekrar hasta olabilir.
- Ancak bir çocuk sık sık krup geçiriyorsa, alerji veya reflüden kaynaklanan problemleri araştırmak gerekir.
- Çocuğu hasta kişilerden uzak tutun.
- Bebeğinizi özellikle salgın dönemlerinde çok sık öpmeyin, öptürmeyin.
- Ellerinizi sık sık yıkayın, çocuklarınıza erken yaşta el yıkama alışkanlığı kazandırın.
- Çocuğunuzu sigara dumanı maruziyetinden koruyun.
SAĞLIKLI VE MUTLU GÜNLER.
UZ. DR. DÜNDAR YAYKIRAN
ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
https://www.instagram.com/uz.dr.dundaryaykiran/
Facebook.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN
YouTube.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN
Twitter.com/Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN