ÇOCUKLARDA BRONŞİT
- Çocuk çağında sıklıkla görülen alt solunum yolu hastalıkları, bronşiolit, bronşit ve pnömonidir (zatüre).
- Bu üç hastalıkta akciğerlerin farklı yerlerini etkilen enfeksiyondur.
- Bronşiolit: küçük hava yollarının (bronşiollerin) enfeksiyonudur.
- Bronşit: büyük hava yollarının (bronşların) enfeksiyonudur.
- Pnömoni (zatüre): Akciğer dokunusuyla birlikte hava yollarının enfeksiyonudur.
- Üç hastalıkta da ateş, öksürük, hırıltı, solunum sıkıntısı olabilir, ancak şikayetlerine bakarak hangisi olduğunu söylemek mümkün değil, doktorunuz muayene ve gerekli ise akciger röntgeni ile hangisi olduğuna karar verebilir.
ÇOCUKLARDA BRONŞİT
- Bronşit, akciğerlerin büyük havayollarında (bronşlarda) görülen bir enfeksiyondur.
- Akut bronşit ve kronik bronşit olmak üzere ikiye ayrılır.
- Akut bronşit, virüs ve bakteri enfeksiyonuna bağlı oluşan, genelde ciddi sorun oluşturmayan, 2-3 hafta içinde düzelen bir hastalıktır.
- Kronik bronşit, başka bir ciddi akciğer hastalığı olan, uzun süre sigara kullananlarda görülen ciddi bir hastalıktır.
- Çocuklarda çoğunlukla akut bronşit görülür, çocukluk çağında kronik bronşit nadir olur ve kronik bronşiti olan çocuklarda başka bir hastalık mevcuttur.
Akut Bronşit Nedenleri
- Akut bronşitin nedeni çoğunlukla virüslerdir. %5-20 oranında bakteriler etkendir.
- Bazen akut bronşit virüs enfeksiyonu olarak başlar, 3-7 gün sonra virüs enfeksiyonuna ek olarak bakteriyel enfeksiyon gelişebilir.
- Viral bronşitin üzerine bakteriyel enfeksiyonun gelişip, gelişmeyeceğini önceden bilmek mümkün değildir.
- Üst solunum yolu enfeksiyonları (nezle, grip, farenjit, otit) sırasında ve sonrasında, akut bronşit gelişebilir.
Akut Bronşit Bulguları
- Öksürük, hırıltı
- Nefes darlığı, solunum zorluğu
- Ateş
- Halsizlik, yorgunluk
- İştahsızlık
- Burun akıntısı, burun tıkanıklığı
- Boğaz ağrısı
Akut Bronşit Tanısı
- Akut bronşit tanısı, tıbbi öykü ve fizik muayene ile konulur.
- Akut bronşit tanısı için, çoğunlukla akciğer filmine ve kan tahliline gerek yoktur.
- Doktor muayene sonrası gerekli görürse akciğer filmi isteyecektir.
- Bebeğiniz her öksürdüğünde, bronşit olduğunda akciğer filmi için ısrarcı olmayın.
- Çocuklarda görülen akut bronşitlerin büyük bir bölümünün tanısı akciğer filmi çekilmeden konulabilir ve tedavi edilebilir.
Akut Bronşit Tedavisi
- Anne sütü alıyorsa sık sık emzirilmeli
- Sıvı tüketimi sağlanmalı
- Burun temizliği çok önemli, burun tıkanıklığını önlemek ve burun salgılarının koyulaşmasına engel olmak için sık sık deniz suyu/okyanus suyu/serum fizyolojik ile burun temizlenmelidir.
- Burun temizliği bebeğin hem rahat nefes almasını sağlar hem de virüs yüklü burun salgısının uzaklaştırılmasını sağlar.
- Ateş için doktorunuzun önerdiği ateş düşürücüleri kullanın
- Öksürüğü baskılayan şuruplar ve balgam sökücü şuruplar kesinlikle kullanılmamalıdır. 1 yaşından büyük bebeklerde en iyi öksürük ilacı baldır. 1 su bardağı ılık su içine 1 yemek kaşığı bal koyun ve bebeğinize içirin. Bal çocuklarda öksürükte etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış bir maddedir.
- Nefes darlığı olan hastalarda doktorunuz gerekli görürse bronş genişletici ilaçlar (nebül, maske ile verilen ilaçlar) verecektir, bu ilaçları doktorunuzun önerdiği şekilde kullanmanız çok önemli.
- Çocuklarda akut bronşitin nedeni çoğunlukla virüslerdir o yüzden antibiyotik kullanmak gereksiz ve etkisizdir.
- Doktorunuz muayene sonucu ve gerekli görürse akciğer filmi veya kan tahlili sonucu, bronşitin bakteriyel olduğuna karar verirse antibiyotik başlayacaktır.
- Bazı çocuklarda viral bronşit üzerine birkaç gün sonra bakteriyel enfeksiyon eklenebilir. Bunu önceden öngörmek mümkün değildir, bakteriyel enfeksiyon olmasın diye ‘’koruyucu antibiyotik’’ kullanmak kesinlikle gereksizdir ve yarar yerine zararı vardır.
- Doktorunuz gerekli gördü ve antibiyotik verdi ise, doktorunuzun önerdiği miktar ve sürede (genillikle 10 gün) kullanın.
- Antibiyotiği 3-5 gün kullanıp, hastalık bulguları hafifleyince bırakırsanız, akut bronşit tekrarlar ve antibiyotik direnci gelişir.
Akut bronşit 2-3 hafta içinde düzelir.
Öksürük, bronşit düzeldikten sonra 15-20 gün daha devam edebilir.
Akut Bronşitte Tekrar Doktora Başvurmanız Gereken Durumlar
- Doktorunuz kontrol önerdi ise tüm şikayetleri geçmiş olsa bile mutlaka kontrole gidin
- Başlangıçta hafif olan ateş giderek artıyorsa
- Antibiyotik tedavisini düzenli ve zamanında kullanmanıza ve 72 saat (3 gün) geçmesine rağmen ateş devam ediyorsa
- Hırıltı ve öksürük şiddeti artarsa,
- Hiç emmiyor ve beslenemiyorsa,
- Çok düşkün ve halsizse,
- Soluk alıp vermesi çok hızlıysa (1 dakikada 60 dan fazla nefes alıp veriyorsa),
- Nefes alıp vermesi giderek zorlaşıyorsa,
- Öksürürken tıkanıyor, morarıyorsa,
- Hastalığının ilerlediğini düşünüyorsanız,
- Tedavi sonrası öksürük 15-20 günden fazla sürüyorsa
bu hallerde mutlaka doktora tekrar başvurun.
Bebeğinizi Bronşitten Koruma Yolları
- İlk 6 ay sadece anne sütü verin, anne sütündeki antikorlar bebekleri birçok hastalıktam korur.
- Bebeğinizi sigara dumanı maruziyetinden koruyun.
- Özellikle salgınların sık olduğu sonbahar ve kış aylarında çocuğunuzu çok öpmeyin ve öptürmeyin.,
- Evdeki herkesin temizliğine dikkat edin, hastalık sık bulaşma yollarında biri de kirli ellerdir.
- Kreşe, okula giden abi ve abla varsa okuldan gelince, mutlaka kıyafetlerini değiştirdikten ve ellerini iyice yıkadıktan sonra bebeğe yaklaşsın.
SAĞLIKLI VE MUTLU GÜNLER.
UZ. DR. DÜNDAR YAYKIRAN
ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
https://www.instagram.com/uz.dr.dundaryaykiran/
Facebook.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN
YouTube.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN
Twitter.com/Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN