BOYUNDA BEZE (LENF BEZİ BÜYÜMESİ)

by uzdrdundaryaykiran

Boyun bölgesinde oluşan bezeler, çocukluk çağında sık görülür, anne ve babaların doktora en çok başvurmalarına sebep olan yakınmalarından biridir. Bu bezeler çoğunlukla basit bir enfeksiyon sonucu olur, nadiren ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Her ne şekilde oluşursa oluşsun boyunda oluşan bezelerin mutlaka incelenmeleri gerekir.

Lenf Bezi Nedir?

Lenf bezlerinin tıbbi adı lenf nodu veya lenf düğümüdür.

Boyun lenf nodları, vücudun hemen her bölgesine yayılmış olan lenfatik sistem adlı bağışıklık sisteminin bir parçasıdır, lenf bezlerinin temel görevi vücuda giren enfeksiyonlara karşı savaşmaktır ve mikroplarla (virüs, bakteri …vb gibi) karşılaştığımızda onlara reaksiyonel olarak büyürler.

Vücudumuzun tamamında yaklaşık 600 adet lenf nodu bulunur. Bunların çoğunluğu koltuk altları, kasıklar, karın boşluğu, göğüs boşluğu, çene altı ve boyunda yerleşmişdir. En çok lenf nodu boyunda yer alır, tüm lenf nodlarının yaklaşık 1/3’ü boyun bölgesinde yerleşmiştir. Çocukluk çağında sık sık enfeksiyon olan bademcikler de birer lenf nodudur.

Boyunda Görülen Her Beze Bir Hastalık Belirtisi midir?

Boyunda tespit edilen her beze hastalık belirtisi değildir.

Bebeklikte çok belirgin olmayan lenf nodları 1 yaşından itibaren belirginleşmeye başlar, 10-12 yaşlarında en belirgin hale gelirler, 12 yaşından sonra küçülürler.

Boyun, koltukaltı ve kasık bölgesindeki lenf nodlarının normal büyüklüğü 3 ile 12 mm arasında değişir, elimizle dokunduğumuzda mercimek, nohut büyüklüğünde hissedilebilir, bu normal bir durumdur.

Genel olarak boyun ve koltukaltındaki bezelerin 10 mm, kasık bölgesindeki bezerin 15 mm altında olması normal kabul edilir. Bu sınırların üzerindeki bezeler normalden büyük olarak değerlendirilir.

Lenf Bezleri Neden Büyür?

Çocukluk çağında boyundaki bezelerin büyümesinin en sık sebebi enfeksiyonlardır. Çoğunlukla viral üst solunum yolu enfeksiyonları olmak üzere, baş-boyun bölgesindeki bütün enfeksiyonlar tonsillit (bademcik enfeksiyonu), otit (kulak enfeksiyonu), farenjit (boğaz enfeksiyonu), konjunktivit (göz enfeksiyonu), rinit, sinüzit, diş çürükleri, dişeti hastalıkları, yanak ve dudaklardaki aftlar lenf bezi büyüklüğüne neden olurlar. Ayrıca zatüre, bronşit gibi akciğer enfeksiyonları, bazı mide sorunlarında da lenf bezi büyüklüğü görülür.

Çocuğunun boynunda beze farkeden anneler, internette arama yaptıklarında karşılarına ilk sıralarda kanser ve lenfoma çıkar ancak boyundaki bezelerden kanser ve lenfoma çıkma sıklığı %1-3 oranındadır ve çoğunlukla 30 mm üzerindeki bezelerde risk vardır, 20 mm altındaki bezelerde kanser olasılığı çok çok düşüktür.

Lenf Bezi Büyümesinde Ne Yapılmalı?

Çocuğunuzun boynunda beze olduğunu farkettiğinizde endişelenmeyin, çok büyük olasılıkla ya normal bir durum yani bezenin büyüklüğü 3-12 mm arasındadır ya da basit bir enfeksiyona bağlı büyüme olmuştur. Ama mutlaka doktora başvurun düşük ihtimalde olsa kanser, lenfoma riski var.

Doktorunuz muayeneye göre izlenecek yolu belirleyecektir. Her bezeden mutlaka tetkik yapmaya gerek yoktur. Doktorunuzun gerekli gördüğü taktirde ilk basamakta yapılacak tetkikler ; ultrason, hemogram, periferik yayma, crp, sedim tetkikidir. Bu tetkiklere göre doktorunuz başka tetkik gerekli mi, değil mi, tedavi ve takibi nasıl olacak karar verir. Bazen büyümüş olan lenf bezinin normale dönmesi hemen olmaz, belli aralıkla takip etmek tetkikleri tekrarlamak gerekir.

Lenf Bezi Büyümesinde Ne Zaman Detaylı Tahlil ve Biyopsi Yapılmalı?

Bunun kararını en iyi şekilde verebilecek olan takipli olduğunuz doktor verecektir. Ancak boyunda beze varlığında genel olarak aşağıdakilerden biri varsa detaylı tahlil ve biyopsi yapılması gerekir.

  1. Sürekli ve açıklanamayan (enfeksiyon olmadan) ateş olması,
  2. Anormal kilo kaybı ve yeni başlayan gece terlemelerinin olması,
  3. Sert, ağrısız ve büyük (30 mm üstünde) beze olması,
  4. Uygun antibiyotik tedavisine rağmen lenf nodunun büyümeye devam etmesi,
  5. Uygun antibiyotik tedavisine rağmen yenilerinin ortaya çıkması,
  6. Supraklavikuler (köprücük kemiği üzeri) bölgede beze olması,
  7. Akciğer grafisinde kitle saptanması,
  8. İzleme alınan hastalarda iki hafta içinde çok hızlı büyüme olması,
  9. İzleme alınan hastalarda lenf bezinin 4-6 haftada küçülmemesi,
  10. İzleme alınan hastalarda lenf bezinin 8-12 haftada normale dönmemesi,

Boyunda Kitle Yapan Diğer Nedenler Nedir?

Boyunda kitle oluşmasının en sık sebebi lenf bezlerinin büyümesidir. Bunun dışında daha az sıklıkta tükürük bezleri, tiroit bezi, gırtlak, boyundaki kas dokusu ve diğer dokulara ait kistler, iyi huylu tümörler ile bazı doğuştan gelen problemlerin sonradan ortaya çıkmasına bağlı hastalıklar da boyunda kitle yapabilir. Bunların ayırıcı tanısı için muayene ve ultrason yapılması gerekir.

SAĞLIKLI VE MUTLU GÜNLER.

UZ. DR. DÜNDAR YAYKIRAN

ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI

https://www.instagram.com/uz.dr.dundaryaykiran/

Facebook.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN

YouTube.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN

Twitter.com/Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN