BEBEKLERDE GAZ SANCISI ve KOLİK

Tüm bebeklerde gaz sancısı ve kolik sancısı görülür. Bazı bebeklerde çok sık ve şiddetli olurken, bazı bebeklerde nadir ve çok hafif şiddette olabilir.

           En sık yapılan hatalardan birisi gaz sancısı ile kolik sancısının aynı durum olduğunun sanılmasıdır. Gaz sancısı ve kolik sancısı farklı nedenlerden dolayı olan farklı durumlardır. Annelerden en çok duyduğum yakınma ”gazını da çıkarıyorum ama yine de sancısı oluyor.” cümlesidir, ve malasef doğrudur. Bebeğin gazını çıkarsanız da sancısı olur çünkü gazı çıkarınca gaz sancısı olmaz ancak kolik sancısı olur.

           Gaz sancısı ve kolik sancısı nedir, neler yapmamız gerekir anlatmaya calıştım.

          Gaz Sancısı

          Bebekler dünyaya tam olarak gelişmemiş bir mide-bağırsak sistemi ile gelir. Yetişkinlerde bulunan sindirime yarayan birçok enzim de bebeklerde henüz tam anlamıyla işlev görmediğinden, bebekte anne sütünden sonra ya da hazır mama tüketiyorsa mamadan sonra kramp şeklinde belirti veren ağrılar olabilir. Gaz sancıları hafif veya şiddetli olarak birçok bebeğin karşılaştığı bir sorundur. Gaz sancısı, bebeğe zarar vermeyen, belli bir süre ile sınırlı fizyolojik bir olaydır. Bu sancıları bir takım tedbirler alarak önlemek ya da en aza indirmek mümkündür.

   Gaz sancısını engellemenin başlıca yolları şunlardır:

          1-Bebek mümkün olduğunca anne sütü ile beslenmelidir. Çünkü anne sütü bebeklerin sindirebilmesine en uygun doğal besindir.

          2-Bebek tekniğine uygun beslenmeli. Bebek annesini emerken veya biberenlo beslenirken hava yutmamalıdır. Yutulan hava gaz sancısını neden olur.

          3-Emzirme aralığı en az 2 saat olarak ayarlanmalıdır, aksi takdirde saat başı emen bebeklerde sindirilen ve sindirilmemiş süt karışarak gaz yapabilir.

          4-Bebek aşırı sıcak veya soğuk ortamlarda bulundurulmamalıdır.

          5-Bebeğe dar kıyafetler ya da üst üste giydirilmemelidir.

          6-Mama hazırlarken hijyen kurallarına uyulmalıdır.

          7-Her beslenmeden sonra bebeğin gazı çıkarılmalıdır.

          8-Sancı sırasında bebeğin karnına masaj yapılabilir.

Kolik

          Kolik kalın bağırsakta, genellikle karın boşluğunda aralıklarla duyulan güçlü sancıya denir. Pek çok bebek hayatının ilk döneminde canı yanıyormuş gibi davranışlar sergileyerek, ağlama nöbetlerine tutulabilir. Bebeğin her gün belirli saatlerde ağlama nöbetlerine tutulması kolik belirtisi olabilir. Genelde akşam 22.00′ da başlar sabah 05.00’e kadar bebek ağlar, anne bebeği ağladığı için uyuyamaz, sabah 05.00’den sonra bebeğin sancısı geçer bebek uykuya dalar, anne uykusuz kalır. Kolik için diğer bilindik senaryo; bebek akşam ağlamaya başlar, anne bebeği bir türlü sakinleştiremez, bebek sanki bir yeri kesilmiş gibi, eti koparılıyormuş gibi ağlar, hastaneye çocuk acile gitmek için anne-baba bebeği giydirir arabaya biner ve acile giderler fakat acile geldiklerinde doktor muayene ederken sancısı geçmiş huzurlu şekilde etrafa bakıyor veya uyuyordur. Çünkü araba ile gezmek kolik sancısına iyi gelir.

          Kolik sıklıkla bebek 2-3 haftalık olduğunda başlar, 4-6 haftada en yoğun döneme ulaşır, çoğunlukla 4. ayda sona erer. Kolik, bir hastalık değildir ve bebeğe zarar vermez. Bebekte başka bir sorun olmadığından emin olmak için muayene ettirmek gereklidir. Çünkü bebeklerde fıtık, bağırsak düğümlenmesi, orta kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu gibi problemler de ağlamaya yol açar ve bebeğin kolik sorunu olduğu sanılabilir.

          Koliği önlemek için; annenin emziklilik dönemindeki beslenmesi, bebeğin özellikle ilk 6 ay, temel besin kaynağı olan anne sütüne etki ettiği için çok önemlidir. Gaz yapıcı özelliği olduğu bilinen, lahana, karnabahar, Brüksel lahanası, brokoli, kuru baklagiller, inek sütü ve süt ürünleri, pişmemiş soğan ve sarımsak, baharatlı gıdalar, kahve, çay, çikolata, portakal gibi besinlerin annenin diyetinden çıkartılması, bebeğin rahatlamasına katkıda bulunabilir.

           Bebek anne sütü almıyorsa doktorun önereceği kolik önleyici mamalarla beslenmelidir. Bebeğe 6. aydan önce ek gıda verilmemelidir. Bunun dışında bebeğe zarar vermeyecek biçimde kucakta ya da beşikte sallanması, bebek arabası ile dolaştırılması, hafif müzik dinletilmesi, karnına ılık havlu koyulması, normal otomobil ile dolaştırılması, ılık bir banyo yaptırılması, loş ve sessiz bir ortamda tutulması bebeğin rahatlamasını sağlayabilir.

          Eczanelerde gaz sancısı ve kolik sancısı için bir çok ilaç var, bunların birbirlerine kanıtlanmış bir üstünlüğü yok. Yani bu dahi diyebilmek mümkün değil sizin bebeğinizde hangisi işe yarıyorsa en iyisi odur. Burda yapılması gereken çok sancısı olan bebeklerde hekime danışarak gaz/kolik sancısı için ilaca başlanmalı 7-10 gün düzenli kullanmaya rağmen sancı da azalma yoksa bir başka gaz/kolik ilacı kullanılmalıdır. Ancak bazı bebeklerde alınan tüm önlemlere ve kullanılan tüm gaz/kolik ilaçlarına rağmen, sancı 4-4.5 aylık olana kadar devam eder.

SAĞLIKLI VE MUTLU GÜNLER.

UZ. DR. DÜNDAR YAYKIRAN

ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI

https://www.instagram.com/uz.dr.dundaryaykiran/

Facebook.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN https://www.facebook.com/Uz-Dr-D%C3%BCndar-Yayk%C4%B1ran-312287126097430/

YouTube.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN https://www.youtube.com/channel/UC2PmTHybIO69zZX9Z_4rnrQ?view_as=subscriber