AĞIZDA YARA (ORAL AFT, AFTÖZ STOMATİT)
Tanım
Aftöz stomatit, oral mukozada(ağız içi, dil ve dudaklarda) görülen çoğunlukla tekrarlayan, inflamatuvar ve ülseratif bir hastalıktır.
Genel populasyonun (erişkin ve çocuk tüm yaşlarda) yaklaşık olarak %5-25’ini etkiler. Çocukluk veya adolesan dönemde daha sık görülür. Yapılan bir araştırmada aftöz stomatit sıklığı çocuklarda %40’lara çıktığı tespit edilmiş.
Tek veya daha fazla sayıda ortaya çıkan ağrılı, kendi kendini sınırlayan, sarı-beyaz renkte eritemli lezyonlardır ve hemen her zaman etrafı bir halka ile çevrilidir.
Başlangıçta vezikül (içi sıvı dolu küçük baloncuk) şeklinde başlar ve bu vezikülün çok kısa sürede patlamasıyla ülsere dönüşür. Kısa sürede vezikül formunun ortadan kalkması nedeniyle bu haline pek rastlanmaz.
En sık görüldüğü yerler
Dudak mukozası, ağız tabanı ve dilde, yanak (bukkal) mukoza, daha nadir olarak yumuşak damakta görülürler. Keratinize olan sert damak ve diş etinde daha az sıklıkla görülmektedir.
Aftöz Stomatitin Nedeni Nedir?
Oral aftların nedenini henüz kesin olarak bilmiyoruz.
Ancak oral aftın bilinen başlıca nedenleri ;
- Genetik yatkınlık
- Vitamin ve mineral eksiklikleri (vitamin B12, demir, folat, çinko, D vitamini)
- Bazı sistemik hastalıklar (Behçet Hastalığı, Çölyak hastalığı, Crohn hastalığı, Ülseratif kolit, PFAPA sendromu vb)
- Beslenme bozuklukları
- Lokal travma
- Stres ve anksiyete
Çocuğumda Aftöz Stomatit Varsa Ne Yapayım?
Mutlaka doktorunuza başvurun. Doktorunuzun muayenesini yaptıktan sonra bazı tetkikler isteyebilir.
Tekrarlayan aftlarda tam kan sayımı(hemogram), demir, ferritin, folik asit, Vitamin B12 ve D vitamini tetkiki yapılmalıdır.
Yapılan bir araştırmada, hastaların %43’ünde kandaki çinko düzeyleri düşük bulunmuş ve çinko sülfat tedavisi ile atak sıklığında %80-100 azalma olmuştur.
En sık görülen eksikliklerden olan demir eksikliği, vitamin B12 ve folat eksikliğinde de oral aftların sık görüldüğü tespit edilmiştir.
Oral Aftların Tedavisi Var mı?
Tedavide ağrı kesici damla, sprey, gargaralar ve ilerlemiş vakalarda kısa süreli kortizonlu kremler kullanılır.
Eğer kan tahlillerinde herhangi bir vitamin mineral eksikliği çıkarsa ona yönelik tedavi verilir.
SAĞLIKLI VE MUTLU GÜNLER.
UZ. DR. DÜNDAR YAYKIRAN
ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI
https://www.instagram.com/uz.dr.dundaryaykiran/
Facebook.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN
YouTube.com/ Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN
Twitter.com/Uz. Dr. Dündar YAYKIRAN